Antonello da Messina, „Św. Hieronim w pracowni”, 1475 – w audycji „Jest taki obraz”
Zaglądamy przez okno do wnętrza wielkiego kościoła. Przed nami, na parapecie, kuropatwa i paw – elementy zapowiadające symboliczny szyfr obrazu. We wnętrzu, w drewnianym studio pracuje św. Hieronim. Przedstawiony jest w stroju kardynalskim, zapewne dla podkreślenia ważności i godności tłumacza Wulgaty, bo przecież w jego czasach nie było jeszcze takiego urzędu. Spokoju uczonego pilnuje lew, ten sam, któremu wyjął on cierń z nogi, oswajając bestię.
Każdy element w obrazie przedstawiony jest z miniaturową precyzją, w stylu, który dawnym znawcom włoskiej sztuki kojarzył się z mistrzami z Niderlandów. Namalował go w stylu „alla ponentina”, a zatem w manierze mistrzów niderlandzkich Antonello da Messina. Antonello dorównał wielkim „Ponentini”, jak Włosi nazywali artystów z Północy. Namalował wnętrze wielkiego kościoła z umieszczonym pośrodku gabinetem uczonego, oddając wszelkie detale i faktury ukazanych przedmiotów. Wiele z nich, podobnie jak u Niderlandczyków, buduje symboliczny kod obrazu, niemałą rolę ma w tym również światło.
Lewa strona kościoła jest zacieniona, a prawą oświetla okno, to, z którego oglądamy scenę we wnętrzu. Po stronie cienia znajduje się kuropatwa z parapetu i kot we wnętrzu, po stronie światła natomiast paw (jako rajski ptak) i lew, czyżby więc postać Hieronima otaczało zło i cnoty? Uczony przed wejściem do swego ustronnego studiola zdjął buty, czy to też oznacza różnicę pomiędzy profanum codziennych zajęć, a sacrum pracy, jakiej się Hieronim oddaje w odosobnieniu? Studiolo Hieronima przypomina piętnastowieczne gabinety uczonych. Były wykonane z drewna i przymocowane na stałe do ścian, od podłogi oddzielała je drewniana platforma. Były zamknięte ze wszystkim stron, chroniąc uczonych przed upałem lub chłodem, ale też izolowały od zewnętrznego świata, dając skupienie i spokój.
Obraz Antonella jest niewielki, ma zaledwie 46 cm wysokości, pomimo tego oddaje wizję monumentalnego kościoła-Eklezji, z wyizolowanym od świata gabinetem. Powstaje w nim łacińska wersja Biblii, najważniejszy tekst zachodniego chrześcijaństwa.
Antonello da Messina, „Św. Hieronim w pracowni”, 1475, National Gallery, Londyn – w audycji Polskiego Radia "Jest taki obraz"
Może zainteresuje Cię...
Wszelkie teksty przedstawione na stronie grazynabastek.pl są objęte prawem autorskim. Kopiowanie, przetwarzanie, rozpowszechnianie tych materiałów w całości lub w części bez zgody Autorki jest zabronione.
Projekty logotypów: Darek Bylinka – Ubawialnia
Wykonanie strony: Sztuka do kawy
Zdjęcie w nagłówku strony: © Matthew Hollinshead