Dziwne muzea 7: The MET Cloisters. Muzeum i ogrody
The Cloisters to oddział Metropolitan Museum w Nowym Jorku, na próżno by go jednak szukać w centrum miasta. Mieści się na północnym krańcu Manhattanu w Fort Tryon. Już sam dojazd do niego jest fascynującą wycieczką, trzeba bowiem przejechać wzdłuż całego Harlemu. Tam, w pięknym, zajmującym wysokie wzgórze rozległym parku, znajduje się muzeum o iście amerykańskim rozmachu.
Zostało otwarte w 1938 roku, ale jego początki sięgają 1925 roku kiedy John D. Rockefeller kupił kolekcję średniowiecznych dzieł sztuki, w tym architektoniczne fragmenty czterech europejskich klasztorów i przekazał je do Metropolitan Museum w Nowym Jorku. Pierwszym nabywcą tych zabytków był amerykański rzeźbiarz i handlarz dziełami sztuki George Gray Barnard, który przed 1913 rokiem na południu Francji nabył krużganki opuszczonych średniowiecznych klasztorów. Z czasem zostały one sprowadzone do Nowego Jorku, a z inicjatywy Rockefellera odtworzone w Fort Tryon i uzupełnione innymi hiszpańskimi i francuskimi kaplicami oraz detalami architektonicznymi. Razem tworzą niezwykły zespół stworzony pod kierownictwem zatrudnionego przez Rockefellera architekta krajobrazu i urbanistę Fredericka Lawa Olmsteda Jr.
Bajkowy zlepek budynków i ich elementów przywołuje nastrój starej Europy, chociaż z okien i tarasów z roztacza się rozległy widok na rzekę Hudson. Atrakcją The Cloisters są jednak nie tylko przewiezione przez ocean i starannie odtworzone fragmenty średniowiecznych klasztorów. Muzeum posiada również bardzo bogatą kolekcję średniowiecznych rzeźb, witraży, nagrobków, retabulów ołtarzowych (w tym „Ołtarz Merode”), rękopisów iluminowanych i tapiserii oraz wspaniałe ogrody.
Ogrody The Cloisters posadzone w romańskich i gotyckich krużgankach przywołują średniowieczne ogrody klasztorne. Są główną atrakcją muzeum od jego otwarcia w 1938 roku.
Wirydarz w krużgankach klasztoru Saint-Michel-de-Cuxa
Wirydarz to klasztorny ogród otoczony zadaszonymi krużgankami. Umieszczano go zazwyczaj w południowej stronie zabudowań, na najlepiej osłonecznionym obszarze. Tam mnisi lub mniszki cieszyli się przyrodą bez opuszczania klasztoru. Plan ogrodu Cuxa jest typowo średniowieczny. Pośrodku, na skrzyżowaniu ścieżek, znajduje się fontanna. Przejścia dzielą ogród na ćwiartki, z których każda zawiera trawnik i jabłoń, a przy ścieżkach rosną zioła i kwiaty.
Ogród ziołowy przy klasztorze Bonnefont-en-Commiges
W ogrodzie ziołowym klasztoru Bonnefont znajduje się jedna z najbardziej wyspecjalizowanych kolekcji roślin na świecie. Podstawą wyboru roślin był edykt Karola Wielkiego z IX wieku, wymieniający 89 gatunków, które można uprawiać na jego posiadłościach. Wykaz ten uzupełniono na podstawie innych źródeł, w tym klasztornych i farmaceutycznych, a także materiałami archeologicznymi. Kolekcja roślin w tym ogrodzie zawiera ponad 400 gatunków roślin znanych i stosowanych w średniowieczu, chociaż nie wszystkie uprawiano w ogrodach. Niektóre zioła rosły dziko, albo były importowane, jak np. czarny pieprz, czy imbir.
Ogród klasztorny Trie-sur-Baise
Ogród klasztorny Trie przywołuje wyidealizowane ogrody i krajobrazy jakie można oglądać na gobelinach, zwanych millefleur (tysiąc kwiatów). Nasadzenia w ogrodzie inspirowane są widokiem idealizowanej, kwitnącej łąki, jaka zdobi „Tapiserię z Jednorożcem” ze zbiorów The Cloisters. W tym ogrodzie uprawiana jest większość roślin kwitnących na średniowiecznych tapiseriach, chociaż nie kwitną tak, jak na tkaninach, czyli nie w jednej lecz w kilku porach roku.
„Tapiseria z Jednorożcem”, 1495-1505, utkana w Południowych Niderlandach, według kartonów sporządzonych w Paryżu; tapiseria należy do serii zwanej „Polowanie na Jednorożca”, składającej się z siedmiu tkanin; wszystkie znajdują się w The Cloisters.
Na tym gobelinie jednorożec reprezentuje osobę zniewoloną miłością. Był prawdopodobnie ufundowany z okazji zaślubin. Zwierzę zostało przywiązane do drzewa i otoczone płotem, ale łańcuch nie jest zabezpieczony, a płot jest niski. Jego zniewolenie jest zapewne szczęśliwe, o czym świadczą dojrzałe, pełne nasion granaty na drzewie – symbol płodności i małżeństwa. Rośliny przedstawione na tkaninie zostały wykorzystane do stworzenia ogrodu ze średniowiecznych marzeń, w wirydarzu klasztoru Trie.
Może zainteresuje Cię...
Wszelkie teksty przedstawione na stronie grazynabastek.pl są objęte prawem autorskim. Kopiowanie, przetwarzanie, rozpowszechnianie tych materiałów w całości lub w części bez zgody Autorki jest zabronione.
Projekty logotypów: Darek Bylinka – Ubawialnia
Wykonanie strony: Sztuka do kawy
Zdjęcie w nagłówku strony: © Matthew Hollinshead