29/03/2023

Édouard Manet, „Śniadanie na trawie”, 1863 – w audycji „Jest taki obraz”

Tego  skandalu miało nie być. W 1863 roku Manet wysłał obraz na Salon w przekonaniu, że w nowoczesny sposób zwraca się ku tradycji dawnego malarstwa. Wszak za „Śniadaniem na trawie” (zwanym wówczas „Kąpielą”) stał obraz Giorgiona (jak wówczas uważano), rysunek Rafaela i rycina. Obraz nie został jednak przyjęty i wraz z ponad dwoma tysiącami innych malowideł pokazano go na Salonie Odrzuconych. 
„Śniadanie na trawie” było najgłośniejszym odrzuconym obrazem. Publiczność gorszyła się nieobyczajnością, a krytycy sztuki pastwili się nad jego rzekomą malarską niedoskonałością. Zamiast triumfu spotkała Manta prawdziwa klęska, a może gorzki succéc de scandale  – już pierwszego dnia obejrzało salon i jego najgłośniejszy obraz aż siedem tysięcy osób, a w każdą kolejną niedzielę po cztery tysiące. Sukces frekwencyjny na miarę naszych czasów.


Przedstawienie nagiej kobiety w towarzystwie ubranych we współczesne stroje mężczyzn, okazało się prowokacją nie do przyjęcia. Nagą kobietą w obrazie Maneta jest Victorine Meurent, malarka i ulubiona modelka artysty. W „Śniadaniu na trawie” nie tylko wyzywająca nagość Victorine i negliż  Suzanne, przyszłej żony Maneta, stała się powodem skandalu i złego przyjęcia obrazu. Innym zarzutem, który dzisiaj może się wydać jeszcze bardziej niezrozumiały, niż ten obyczajowy, było to, że obraz nie ma tematu, czyli mówiąc krótko jest o niczym i nie wpisuje się w żaden uznany gatunek malarski. Nie jest to bowiem ani sielanka, ani nostalgiczna fête champtêre. W dodatku malowidło ma wymiary zarezerwowane dla wielkich historii; to płótno, którego oba boki mają ponad dwa metry – w takich wymiarach nie malowano jeszcze scenek z życia paryskich mieszczan.


Nowoczesna sielanka, piknik za miastem z wyzywającą nagą kobietą, drażnił paryską publiczność swą obyczajową niepoprawnością. Wyszukane pozy postaci nie niosły bowiem żadnego sensu, nawet jeśli zagubieni krytycy doszukiwali się w obrazie nowoczesnego sądu Parysa.


Édouard Manet, „Śniadanie na trawie”,1863, płótno, Musée d’Orsay, Paryż – w audycji Polskiego Radia „Jest taki obraz”.
 

 

Może zainteresuje Cię...

Wszelkie teksty przedstawione na stronie grazynabastek.pl są objęte prawem autorskim. Kopiowanie, przetwarzanie, rozpowszechnianie tych materiałów w całości lub w części bez zgody Autorki jest zabronione.

 

Projekty logotypów: Darek Bylinka – Ubawialnia
Wykonanie strony: Sztuka do kawy
Zdjęcie w nagłówku strony: © Matthew Hollinshead

Archiwum

 

Do czytania

 

Do słuchania

 

Do oglądania

 

Polityka prywatności