26/03/2023

Hugon van der Goes, „Tryptyk Portinarich”, 1483 – w audycji „Jest taki obraz”

Rozmiarem i malarskim rozmachem tryptyk Hugona van der Goesa konkurował z „Ołtarzem Gandawskim” Johannesa van Eycka. Jednak „Tryptyk z adoracją Dzieciątka” nie powstał dla niderlandzkiego kościoła. W 1483 roku monumentalne dzieło dotarło do Italii, po przebyciu długiej drogi – najpierw statkiem z Brugii do Pizy, a następnie przez Arno do Porta di San Fernando we Florencji. Stamtąd, jak mówią źródła, 16 silnych mężczyzn niosło go na barkach do szpitala Santa Maria Nuova. Tryptyk zamontowano w szpitalnym kościele San Egidio. Koszty wykonania tryptyku i jego zapewne kosztownego transportu pokrył zleceniodawca dzieła – Tommaso Portinari, bankier Medyceuszy w Brugii, którego rodzina ufundowała kościół.


Portinari kłócił się i rywalizował z innym wpływowym Włochem w Brugii Angelo Tanim. Zamówiony przez Taniego u Hansa Memlinga „Sąd Ostateczny” został już skaperowany przez gdańskich piratów, ale była jeszcze nadzieja (szczególnie po wstawiennictwu papieża), że dotrze niebawem do Florencji. Tak się jednak nie stało i to właśnie „Tryptyk z Adoracją Dzieciątka” Hugona van der Goesa, stał się najważniejszym dziełem malarstwa niderlandzkiego sprowadzonym w XV wieku do Italii. 


Rodzina Portinarich uczestniczy w przedstawionej na środkowej kwaterze Adoracji Dzieciątka. Dzieło jest ostentacją ich pobożności, chociaż również zamożności i statusu.  Na lewym skrzydle znajduje się sam Tommaso i synowie Antonio i Pigello, protegowani przez św. Tomasza i św. Antoniego, a na prawym kobieca część rodziny żona Tommasa – Maria Baroncella i ich córka Margerita, obie ze swoimi patronkami. 
Podziwiany we Florencji tryptyk stał się inspiracją dla miejscowych malarzy. Do spółzawodnictwa z niderlandzkim mistrzem stanęli Domenico Ghirlandaio i Andrea Mantegna. 

 

Hugon van der Goes, „Tryptyk Portinarich”, 1483, Galleria degli Uffizi, Florencja – w audycji  Polskiego Radia „Jest taki obraz”.
 

Może zainteresuje Cię...

Wszelkie teksty przedstawione na stronie grazynabastek.pl są objęte prawem autorskim. Kopiowanie, przetwarzanie, rozpowszechnianie tych materiałów w całości lub w części bez zgody Autorki jest zabronione.

 

Projekty logotypów: Darek Bylinka – Ubawialnia
Wykonanie strony: Sztuka do kawy
Zdjęcie w nagłówku strony: © Matthew Hollinshead

Archiwum

 

Do czytania

 

Do słuchania

 

Do oglądania

 

Polityka prywatności