20/03/2023

Rafael, „Szkoła ateńska", 1508-1511 – w audycji „Jest taki obraz”

W 1508 roku Rafael otrzymał od papieża Juliusza II zlecenie na wykonanie malowideł ściennych w prywatnych apartamentach papieża w Pałacu Watykańskim. Były to cztery pomieszczenia, tzw. stanze – Sala di Costantino, Stanza dell’Eliodoro, Stanza della Segnatura, Stanza dell’Incendio del Borgo.
Pierwszą ukończoną przez Rafaela i jego warsztat salą była biblioteka papieża mieszcząca się w Stanza della Segnatura. Jej dekoracja ma złożony program ikonograficzny, najpewniej wymyślony przez samego Juliusza II, a doprecyzowany przez teologów i humanistów z papieskiego dworu. Malowidła w tej sali odpowiadają dziedzinom wiedzy i zawartości papieskiej biblioteki, a zarazem łączą naukowe i filozoficzne dokonania starożytności i ery chrześcijańskiej.


Każde malowidło w Stanza della Segnatura odpowiada innej dziedzinie: „Dysputa nad Najświętszym Sakramentem" – teologii, „Dekretalia" – prawu, „Parnas" – poezji i innym sztukom, a "Szkoła Ateńska" – filozofii. W "Szkole ateńskiej" na tle imponującej renesansowej architektury przedstawieni są najsłynniejsi filozofowie starożytności. W centrum znajdują się Platon z „Timajosem" w dłoni i Arystoteles ze swą „Etyką". To oni wyznaczają dwa najważniejsze nurty starożytnej i nowożytnej nauki i filozofii – idealizm i empiryzm. Platon wskazuje palcem niebo, a Arystoteles kieruje rękę ku ziemi.


Cztery filary wiedzy w Stanza dell Segnatura i panorama starożytnych uomini illustri – filozofów, uczonych i artystów w „Szkole ateńskiej", to oficjalna część programu. Ta nieoficjalna była bardziej rozrywkowa. Postaciom antycznych filozofów i użyczają twarzy współcześni Rafaela. Zasępiony Heraklit to Michał Anioł, a wykreślający plany Euklides to Donato Bramante. Platon najprawdopodobniej ma twarz Leonarda da Vinci. Jest i sam Rafael, jako Apelles.

 

Artysta nie zostawił jednak żadnej instrukcji służącej odczytaniu zarówno postaci antycznych, jak i zidentyfikowaniu współczesnych. Ich rozpoznawanie było niewątpliwie przedmiotem zabawy i towarzyskich dysput wśród dworzan i gości papieża.

 

Rafael, „Szkoła ateńska”, fresk w Stanza della Segnatura, 1508-1511 - w audycji Polskiego Radia „Jest taki obraz”

Może zainteresuje Cię...

Wszelkie teksty przedstawione na stronie grazynabastek.pl są objęte prawem autorskim. Kopiowanie, przetwarzanie, rozpowszechnianie tych materiałów w całości lub w części bez zgody Autorki jest zabronione.

 

Projekty logotypów: Darek Bylinka – Ubawialnia
Wykonanie strony: Sztuka do kawy
Zdjęcie w nagłówku strony: © Matthew Hollinshead

Archiwum

 

Do czytania

 

Do słuchania

 

Do oglądania

 

Polityka prywatności