Postać malarza wydaje się być przyćmiona wielkim, majaczącym na pierwszym planie obrazem. To wyjątkowe ujęcie, artyści nowożytni przedstawiali się zazwyczaj przy pracy, bądź też z atrybutami zawodu w oficjalnych wizerunkach, a niezmiernie rzadko, podczas tajemniczego i intymnego namysłu.
Obraz przedstawiający malarza w pracowni powstał około 1628 roku, gdy Rembrandt przebywał w Lejdzie. Do Amsterdamu przeniósł się trzy lata później i dokonał wielkiego, zakończonego sukcesem skoku na tamtejszy rynek sztuki. Póki co pracuje w skromnym wnętrzu z rozpadającymi się ścianami, wyposażonym jedynie w sztalugę i stół z niezbędnymi narzędziami i materiałami, o ile… na obrazie przedstawiona jest rzeczywista pracownia Rembrandta.
Malarz cofnął się, odszedł od wielkiej deski stającej na sztaludze i patrzy przed siebie. Lico obrazu ukryte jest przed wzrokiem widza i nie jest jasne, czy artysta stoi przed pustym podobraziem z pędzlem, paletą i malsztokiem gotowy do pracy, czy też jest już w trakcie malowania i jedynie odszedł, aby ocenić z dystansu osiągnięte efekty. W „Artyście w pracowni” tajemnicze jest zarówno dzieło na sztaludze, jak i twarz artysty - zacieniona rondem kapelusza z dwiema czarnymi kropkami zamiast oczu i jedynie delikatnie zarysowanymi ustami i nosem. Czy to Rembrandt? Czy wyimaginowany artysta, ubrany w fantazyjny i nieco anachroniczny strój, a zatem archetypowy wizerunek twórcy, mierzącego się ze sztuką malowania?
Niezależnie jednak od tego, czy Rembrandt przedstawił samego siebie, czy też archetyp artysty, czerpał niewątpliwie z własnego doświadczenia. Ukazał niepewność i pokorę malarza wobec dzieła, które tworzy w samotności i w skupieniu. Podkreślił nie fizyczny akt malowania lecz namysł nad kompozycją, trudne chwile związane z podjęciem artystycznych decyzji.
Rembrandt, „Artysta w pracowni”, ok. 1628, Museum of Fine Arts, Boston – w audycji Polskiego Radia „Jest taki obraz”.
Wszelkie teksty przedstawione na stronie grazynabastek.pl są objęte prawem autorskim. Kopiowanie, przetwarzanie, rozpowszechnianie tych materiałów w całości lub w części bez zgody Autorki jest zabronione.
Projekty logotypów: Darek Bylinka – Ubawialnia
Wykonanie strony: Sztuka do kawy
Zdjęcie w nagłówku strony: © Matthew Hollinshead