28/03/2023

William Turner, „Deszcz, para, szybkość”, 1844 – w audycji „Jest taki obraz”

W latach 40. XIX wieku Wielką Brytanię opanowała mania kolejowa, spółki i linie powstawały jedna za drugą, pokrywając Zjednoczone Królestwo gęstą siatką szyn. Mosty kolejowe, jak i same parowozy, uważane były za cuda inżynierii. Pokazywały, że człowiek zapanował nad żywiołami. Ogień zamieniał wodę w parę, dając maszynom nieznaną do tej pory siłę. Jedyną niedogodnością były wagony trzeciej klasy, te zaraz za lokomotywą. Nie miały ani ławek, ani… dachu. W obrazie Williama Turnera  lokomotywa parowa typu Firefly pędzi przez wiadukt Maidenhead, wybudowany nad Tamizą w 1839 r. Pociąg opuszcza Londyn i jedzie w stronę zachodniej Anglii – do Bristolu i Exeter, tam bowiem prowadzi linia Great Western, utworzona tuż przed namalowaniem obrazu przez Turnera. Obsługujący ją parowóz typu Firefly rozpędzał się do prędkości 60 mil na godzinę i mógł ciągnąć skład o wadze 80 ton.


Turner uwielbiał podróże koleją, interesował się przemysłem oraz nowymi technologiami, chociaż w jego obrazach podziw dla współczesności mieszał się z nostalgią wobec przeszłości. W „Ostatniej drodze Temeraire’a” z 1839 roku mały parowy holownik ciągnie do rozbiórki wielki, biały okręt. Scena odbywa się w świetle zachodzącego słońca, podkreślając zmierzch epoki starych okrętów wojennych, pamiętających bitwę pod Trafalgarem. Natomiast „Deszcz, para, szybkość” zawiera jeszcze więcej takich kontrastów – za ciemnym, ciężkim mostem kolejowym majaczy jasny most drogowy z lat 70. XVIII w., po wodzie płynie mała łódka, a mężczyzna prowadzi pług konny. Należący do typu Firefly parowóz na obrazie Turnera nazywał się Greyhound (ang. chart) i goni biegnącego obok torów zająca. Żelazny chart stanął do wyścigu z naturą.  

 

William Turner, „Deszcz, para, szybkość”, 1844, National Gallery, Londyn – w audycji Polskiego Radia „Jest taki obraz”.
 

Może zainteresuje Cię...

Wszelkie teksty przedstawione na stronie grazynabastek.pl są objęte prawem autorskim. Kopiowanie, przetwarzanie, rozpowszechnianie tych materiałów w całości lub w części bez zgody Autorki jest zabronione.

 

Projekty logotypów: Darek Bylinka – Ubawialnia
Wykonanie strony: Sztuka do kawy
Zdjęcie w nagłówku strony: © Matthew Hollinshead

Archiwum

 

Do czytania

 

Do słuchania

 

Do oglądania

 

Polityka prywatności